Başqa dövlətlər tərəfindən salınan Türk döyüş təyyarələri və təyyarələrdəki pilotların akibetleriyle əlaqədar sirr məlumatlar ortaya çıxdı.
Suriya tərəfindən salınan Türk Hava qüvvələrinə aid RF-4E kəşf təyyarəsində iki pilotun şəhid olmasının ardından başqa dövlətlər tərəfindən salınan Türk döyüş təyyarələri və təyyarələrdəki pilotların akibetleriyle əlaqədar sirr məlumatlar ortaya çıxdı. Keçən il 22 iyunda Suriya tərəfindən salınan RF-4E kəşf təyyarəsində iki pilotun şəhid olmasının xaricində Türk Hava qüvvələrinin keçmişdə iki təyyarəsi daha başqa dövlətlər tərəfindən salındı. Bunlardan ilki 14 Sentyabr 1983-də İraq Zaho Vadisində yaşandı. İraq Hava qüvvələri tərəfindən vurulan Türk döyüş təyyarəsindən atlayan iki pilot sağ xilas oldu.
Digər hadisə isə 8 Oktyabr 1996da Egey dənizi Saqqız Adası cənubunda baş verdi. Yunan təyyarələriylə it dalaşı edən Türk F-16'düştü, bir pilot xilas, digər pilot şəhid düşdü. Zaho Vadisi və Saqqız adası cənubunda salınan Türk Hava qüvvələrinə aid döyüş təyyarələrini istifadə edən pilotlardan paraşütlə atlayaraq xilas iki pilotun istəyə bağlı olaraq, bir pilotun isə malul olaraq təqaüdə ayrıldığı bildirildi. Başqa dövlətlər tərəfindən salınan 3 fərqli Türk döyüş təyyarələrində Suriyada şəhid olan 2 pilot birlikdə cəmi 3 pilot şəhid düşdü.
Saqqız Adası cənubunda Yunan təyyarələriylə it dalaşı edən Türk F-16ı düşmüş, Pilot Podpolkovnik Osman Çiyələkli xilas, müəllim Pilot Kapitan Nail Ərdoğan təyyarə ilə birlikdə dənizə düşmüşdü. İllər sonra bir Yunan jurnalı hadisənin qəza olmadığını, Yunan Mirage döyüş təyyarəsinin yerdən Türk döyüş təyyarəsini vuraraq saldığını yazmışdı. İnkişaf üzərinə şəhid pilotun ailəsi Yunan hökumətinə qarşı AİHM'ye iddia açmış, ancaq AİHM ailənin təzminat tələbini rədd etmişdi.
İran-İraq döyüşünün sürdüyü 14 Sentyabr 1983dəki hadisədə isə Diyarbakır 8. Ana Jet Əsasından 182. filoya aid iki Super Sabre F-100 Türk reaktivi təkrarlanan "qarşısının alınması Vəzifəsi Təhsili" üçün havalanmıştı. Viranşehir bölgəsi üzərində təhsil sürərkən iki reaktiv arasındakı göz təması itdi. Dövrəyə İskenderun radarı girdi. Ancaq bu sırada hər iki təyyarənin də Diaqnoz / Səs tanınma sistemlərinin işləmədiyi ortaya çıxdı. Ortaya çıxan problem üzərinə reaktivlərdən biri Diyarbakır'a dönüş etdi. Digər reaktiv isə istiqamət cihazı ilə maqnetik kompası qəza quruluşun tərəfindən istiqamətini itirdi. Jet Diyarbakır'a dönmək istəyərkən səhvən İraq hava sahəsinə girdi. Tam bu sırada İraq Hava Qüvvələri 79. Filo'ya bağlı bir Mirage F1in tərəfindən havadan havaya atılan yerdən vuruldu. Mirage F1in atdığı mərmi tam isabət qeyd. Buna görə Türk pilotları təyyarədən tullanma şansı oldu. Jet, Zaho ətrafına düşərkən paraşütlə atlayan pilotlar eyni bölgəyə indi. Reaktivi ön kreslosunda olan Leytenant Muammer Cengiz ilə baş leytenant Tayfun Bulganin Şimali İraqdakı Kürd peşmerge separatçı qruplarının əlinə düşdü. Hadisədən 56 gün sonra iki pilot sərbəst buraxılaraq, Türk tərəfinə təslim edildi.
Главная | Регистрация | Вход
