İlk pul maldarlıqla məşğul olan tayfalarda meydana gəlmişdir. Məhz buna görə də hesab edirlər ki, latın sözü olan "pekuniya"-pul "pekus"-mal-qara sözündən yaranmışdır. Bu zaman pul kimi, əvvəlcə mis, tunc, qurğuşun və s. daha sonralar isə gümüş xüsusən də qızıldan istifadə edilməyə başlanıldı. Digər metallardan fərqli olaraq qızıl gümüş öz təbiətinə görə yekcinsdir və karroziyaya uğrayıb xarab olmur.
Kağız pullar- həqiqi pulların nümayəndəsidir. Onlar tədavüldə olan qızıl shikkənin əvəzedicisi kimi meydana gəlmişdir. İlk dəfə kağız pullar Çində XII əsrdə,Rusiyada isə 1769-cu ildə meydana gəlmişdir. Maraqlı faktlar • Dünyada ən ağır pul İsveçrədədir. XVIII əsrdə buraxılan bu mis pulun kütləsi 20 kiloqramdır. • 100 dollardan ibarət 1 milyon dollar pulun kütləsi 10 kiloqram, 1 sentlərdən ibarət bu həcmdə pulun kütləsi isə 246 tondur • Dünyada ilk kredit kartı 1951-ci ildə "Amerikan-ekspress" şirkəti tərəfindən buraxılıb. • Kaliforniya ştatı müstəqil dövlət olsaydı, dünyanın iqtisadi inkişafına görə ilk beşliyində yer alardı. • XIX əsrin əvvəllərində Alyaskada dəri pullardan istifadə olunub. • Dünyada ən qəribə ad qazanmış qəpik XVI əsrdə Macarıstanda buraxılıb - "qazetta". • Dünyada qədim Afina shikkəsinə ödənilən məbləğ rekord sayılır - 314 min dollar. • 10 milyon dollara görə hər 14 adamdan biri istənilən şəxsi öldürməyə hazırdır. Azərbaycanda ilk kağız pullar Elxani dövründə buraxılmışdır. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasından sonra, suverenliyin əsas atributlarından sayılan milli valyuta olan manat 1992-ci ilin 15 avqust tarixindən etibarən tədavülə buraxılıb. • 1992-ci ilin avqustunda 1, 10 və 250 manatlıq əsginaslar, noyabrında 5, 10, 20 və 50 qəpiklik shikkələr, dekabrında 5 manatlıq əsginas, 1993-cü ilin martında isə 50, 100, 500 və 1000 manat nominallı kağız əsginaslar dövriyyəyə buraxılıb. • Azərbaycan Respublikasının birinci pul emissiyası 1992-ci ildə Fransa Mərkəzi Bankı tərəfindən çap edilib. Yeni dizaynla 1 və 10 manatlıq əsginaslar həmin şirkətdə istehsal olunub. • Azərbaycanın müstəqil olduqdan sonrakı dövrdə pul vahidlərinin bir çoxunun "Educational Coin Company" şirkəti istehsal etmişdir. Şirkət yeni manatlardan sadəcə 1 manatlıq əskinasın istesalçısıdır. Şirkət eyni zamanda tanınmamış Dağlıq Qarabağ Respublikasının əskinaslarının istehsalçısıdır.
Dünya ölkələrinin pul vahidləri:
1. Albaniya — Lek 2. Almaniya — Alman markası 3. Andorra — yoxdur 4. Avstriya — Avstriya şillinqi 5. Belarus — Belarus rublu 6. Belçika — Belçika frankı 7. Bolqarıstan — Lev 8. Bosniya və Herseqovina — Bosniya və Herseqovina markası 9. Böyük Britaniya — Funt sterlinq 10. Çexiya — Çex kronu 11. Danimarka — Danimarka kronu 12. Estoniya — Estoniya kronu 13. Finlandiya — Finlandiya markası 14. Fransa — Frank 15. Xorvatiya — Kuna 16. İrlandiya — İrlandiya funtu 17. İslandiya — Peseta 18. İtaliya — İtaliya lirəsi 19. İsveç — İsveç kronu 20. İsveçrə — İsveçrə frankı 21. Latviya — Lat 22. Lixtenşteyn — İsvecre franki 23. Litva — Lit 24. Lüksemburq — Luksemburk franki 25. Macarıstan — Forint 26. Makedoniya — Makedoniya dinarı 27. Malta — Malta lirəsi 28. Moldova — Moldova leyi 29. Monako — Fransa franki 30. Niderland — Niderland qurleni 31. Norveç — Norveç kronu 32. Polşa — Zlot 33. Portuqaliya — Eskudo 34. Rumıniya — Ley 35. Rusiya — Rubl 36. San-Marino — İtaliya lirəsi 37. Slovakiya — Slovakiya kronu 38. Sloveniya — Tolar 39. Ukrayna — Qrivnya 40. Vatikan — Vatikan lirəsi 41. Yuqoslaviya — Yeni dinar 42. Yunanıstan — Dirhem Asiya 1. Azərbaycan — Azərbaycan manatı 2. Banqladeş — Teke 3. Bəhreyn — Bəhreyn dinari 4. BƏƏ — Dirhem 5. Bruney — Bruney dolları 6. Butan — Nqultrum 7. Cənubi Koreya — Von 8. Çin — Yuan 9. Ermənistan — Dram 10. Əfqanıstan — Efqani 11. Filippin — Fillippin pesosu 12. Gürcüstan — Lari 13. Hindistan — Hindistan rupisi 14. İndoneziya — İndoneziya rupisi 15. İordaniya — Dinar 16. İraq — Dinar 17. İran — Rial 18. İsrail — Yeni şekel 19. Kamboca — Riyel 20. Kipr — Kipr funtu 21. Küveyt — Küveyt dinarı 22. Qazaxıstan — Tenge 23. Qətər — Qeter riali 24. Qırğızıstan — Som 25. Laos — Kip 26. Livan — Livan livri 27. Malayziya — Rinqqit 28. Maldiv adaları — Rufiya 29. Monqolustan — Tutrik 30. Myanma — Kyat 31. Nepal — Nepal rupsi 32. Oman — Emman riali 33. Özbəkistan — Sum 34. Pakistan — Pakistan rupsi 35. Səudiyyə Ərəbistanı — Seudiyye Erebistan riali 36. Sinqapur — Sinqapur dollari 37. Suriya — Suriya funtu 38. Şimali Koreya — Vona 39. Şri-Lanka — Şri-Lanka rupisi 40. Tacikistan — Somoni 41. Tailand — Bat 42. Tayvan — Yeni Tayvan yuani 43. Türkiyə — Türk LiLısı 44. Türkmənistan — Türkmənistan manatı 45. Vyetnam — Dong 46. Yaponiya — İyen 47. Yəmən — Yemen riyalı Afrika 1. Anqola — Kvanza 2. Benin — Qerbi Afrika franki 3. Botsvana — Pula 4. Burkina-Faso — Frank KFA 5. Burundi — Burundi frank 6. CAR — Rend 7. Cibuti — Frank 8. Çad — Frank KFA 9. Ekvatorial Qvineya — Frank KFA 10. Efiopiya — Efiopiya birri 11. Eritreya — Nafka 12. Əlcəzair — Dinar 13. Kamerun — Frank KFA 14. Kabo-Verde — Eskudo 15. Keniya — Keniya shillinqi 16. Komor adaları — Kamor franki 17. Konqo (brazzavil) — Frank KFA 18. Konqo (kinshasa) — Konqo franki 19. Fil Dişi Sahili — Frank 20. Qabon — Frank KFA 21. Qambiya — Dalasi 22. Qana — Sedi 23. Qvineya — Frank 24. Qvineya-Bisau — Frank KFA 25. Lesoto — Lot 26. Liberiya — Liberiya dollari 27. Liviya — Liviya dinari 28. Malavi — Malavi kvacasi 29. Mali — Mali franki 30. Madaqaskar — Malaqas franki 31. Mavriki — Mavriki rupsi 32. Mavritaniya — Uqiya 33. Mərakeş — Dirhem 34. Mərkəzi Afrika Respublikası — Frank KFA 35. Misir — Misir funtu 36. Mozambik — Metikal 37. Namibiya — Namibiya dollari 38. Niger — Frank KFA 39. Nigeriya — Nayra 40. Ruanda — Ruanda franki 41. San-Tome və Prinsipi — Dobra 42. Seneqal — Frank KFA 43. Seyşel adaları — Sheyshel rupsi 44. Somali — Somali shillinqi 45. Sudan — Sudan dinari 46. Svazilend — Lilangeni 47. Syerra-Leone — Leone 48. Tanzaniya — Tanzaniya shillinqi 49. Toqo — Frank KFA 50. Tunis — Tunis dinari 51. Uqanda — Uqanda shillinqi 52. Zambiya — Kvaca 53. Zimbabve — Zimbabve dollari Şimali Amerika 1. ABŞ — ABŞ dolları 2. Antiqua və Barbuda — Serqi Karib Dollar 3. Baham adaları — Baham dollar 4. Barbados — Barbados dollari 5. Beliz — Beliz dollari 6. Dominika — Serqi Karib dolları 7. Dominikan Respublikası — Qızıl peso 8. Haiti — Quard 9. Honduras — Lempira 10. Kanada — Kanada dollari 11. Kosta-Rika — Kolon 12. Kuba — Kuba pesosu 13. Qrenada — Serqi Karib dollari 14. Qvatemala — Ketsal 15. Mekshika — Peso 16. Nikaraqua — Kordoba 17. Panama — ABŞ dolları 18. Salvador — Kolon 19. Sent-Kits və Nevis — Serqi Karib dollari 20. Sent-Lusiya — Serqi Karib Dollari 21. Sent-Vinset və Qrenadalar — Serqi Karib dollari 22. Trinidad və Tobaqo — Trinidad və Tobaqa dollari 23. Yamayka — Yamayka dollari Cənubi Amerika 1. Argentina — Peso 2. Boliviya — Boliviana 3. Braziliya — Real 4. Çili — Çili pesosu 5. Ekvador — Sukre 6. Kolumbiya — Kolumbiya pesosu 7. Qayana — Qayana dolları 8. Paraqvay — Quarani 9. Peru — Yeni sol 10. Surinam — Qulden 11. Uruqvay — Uruqvay pesosu 12. Venesuela — Bolivar Avstraliya və Okeaniya 1. Avstraliya — Avstraliya dolları 2. Fici — Fici dolları 3. Kiribati — Avstraliya dolları 4. Samoa — Tala 5. Marşall adaları — ABŞ dolları 6. Mikroneziya — ABŞ dolları 7. Nauru — Avstraliya dolları 8. Papua-Yeni Qvineya — Kina 9. Solomon adaları — Solomon adalari dolları 10. Tonqa — Panqa dolları 11. Tuvalu — Avstraliya dolları 12. Yeni Zelandiya — Yeni Zelandiya dolları 13. Vanuatu — Vatu
Главная | Регистрация | Вход
